Waarom raakt een piano uit toon?
Een piano staat onder enorme spanning. Elke snaar draagt tientallen kilo’s trek, samen goed voor enkele tonnen kracht. Minieme veranderingen in temperatuur en luchtvochtigheid laten hout en staal werken, waardoor de stemming langzaam wegkruipt. Seizoenswissels, verplaatsingen, intensief spel en nieuwe snaren versnellen dat proces. Zelfs als je niet speelt, zakt een piano geleidelijk in toonhoogte, simpelweg omdat materialen ontspannen.
Wat gebeurt er tijdens het stemmen?
Een stemmer brengt eerst de referentietoon op peil, vaak A4 = 440 Hz of jouw voorkeurspitch. Daarna worden de snaren per koor (meerdere snaren per toets) exact gelijk gemaakt, zodat de toon kernachtig klinkt zonder zweving. Vervolgens wordt de toonladder opgebouwd volgens gelijkzwevende temperatuur en in de hoge en lage registers muzikaal “gestretcht”, zodat akkoorden en intervallen overal helder blijven. Tussendoor controleert de stemmer dempers, hamerkoppen en regulatiepunten. Kleine onregelmatigheden, zoals een tikkende toets of ongelijk dempen, worden vaak meteen gecorrigeerd. Het resultaat is niet alleen zuiverder, maar ook beter speelbaar: de aanslag voelt gelijk, de dynamiek reageert voorspelbaar en het klankbeeld opent.
Hoe bereid je je afspraak voor?
Zorg voor een stille ruimte, verwijder spullen van de kap en het muziekrek, en zet de thermostaat op je normale speelniveau. Idealiter is de luchtvochtigheid stabiel, ongeveer in het comfortabele woonbereik. Noteer eventuele bijzonderheden, zoals dode tonen, nasuizen of recente verplaatsing. Na het stemmen is een korte inspeelperiode normaal: het instrument “zet” zich in de nieuwe spanning. Plan daarom geen zware verhuizing of grote temperatuurwissel direct erna. Met één tot twee stembeurten per jaar, plus extra aandacht na verhuizing of snarenwissel, blijft je piano betrouwbaar op toon en is spelen weer een plezier voor oor en vingers.